Kuşadası Adalızade Mezar Taşları Tanzim, Açık Sergi, Levhalandırma, Uzman Rehber Yetiştirme, Mezarlık Turları Üretme, AB Seçkin Mezarlıklar Birliği Üyeliği ve Koruma Projesi
Kuşadası Belediyesi ile Kuşadası Kültürel ve Tarihi Mirası Koruma Derneği Türkiye’de ilki gerçekleştirmek üzere işbirliği yaparak güzel bir proje ürettiler. Bu proje 1 Eylül 2021 tarihinde Kuşadası Belediyesi Meclisinde ittifakla yapılması kabul edilmiş ve 20 Eylül 2021 tarihinde Aydın Kültür Varlıkları Bölge Kurulunda onaylanarak ihale çıkarılıp bitirilmesi onaylanmıştır. 202 Osmanlı Dönemi mezar taşlarının yer aldığı bu açık hava müzesi 2023 yılı Eylül ayında tamamlanmıştır.
Kuşadası Adalızade Tarihi Mezar Taşları Onarım, Tanzim, Açık Sergi, Levhalandırma, Uzman Rehber Yetiştirme, Paket Mezarlık Turları Üretme, AB Seçkin Mezarlıklar Birliği Üyeliği ve Koruma Projesi “ adı verilen bu proje 3 ana etaptan oluşmaktadır.
1. Etap :
Kuşadası Tarihi Adalızade Mezarlığında bulunan Osmanlı dönemi mezar taşlarından iyi durumda olan 180 tanesi temizlenecek, kitabeleri tercüme edilecek, levhalandırılacak, 9 ana guruba ayrılacak ve 1090 m2 alanda Türk defin kültürünün İslam öncesi başlayan ve hala devam eden “ istiridye ve çarkıfelek “ motifleri kullanılarak teşhir edilecektir. Bu taşların üzeri “ membran “ adı verilen özel bir örtü ile kaplanarak doğa olaylarından korunacak, sinevizyon, depo ve yönetim odası da ilave edilecektir. Kültürel Miras parkı olarak düzenlenecek bu alanda tarihi mezar taşları hem koruma altına alınarak yok olmaları önlenecek, hemde ziyaretçilere rehberler eşliğinde anlatılarak gelecek nesillere aktarılıp, tarihimizin bilinmeyen kısımları aydınlatılacaktır.
2. Etap :
Teşhire konulacak taşları anlatmak üzere, öncelikle ATRO-Aydın Rehberler Odası üyesi, ruhsatname sahibi ve eylemli 15 dilden 3 er adet profesyonel 45 turist rehberi yetiştirmek için kurs düzenlenecektir. Türk defin kültürü, Mezar taşları Mimarisi, Mezar Taşlarının Tarihi Gelişimi, vb. 22 ayrı branşta, 22 uzman sanat tarihçisi, hattat, mezar taşları araştırmacısı, epigraf, ve vb. akademisyenler tarafından 112 saatlik özel müfredatlı bir kurs açılacaktır. TUREB-Türkiye Rehberler Birliği tarafından “ uzman rehberlik sertifikası” sahibi olacak bu rehberler Adalızade mezar taşlarını yerli ve yabancı guruplara tanıtmada yetkili olacaklar ve sicillerine birlik ve oda tarafından işlenecektir. İlk olarak “ Hüve’lbaki “ adlı kısa ve “ Külli Nefsin Zaikatü’l Mevt” adlı uzun iki tur paketi üretilecek ve ülkemizin her yanındaki TÜRSAB seyahat acentelerine bu paketleri “ kültür turları” nda pazarlamaları sağlanacaktır.
3. Etap:
Projenin son etabında ise; Merkezi “ Maribor/Slovenya” da olan ve yaklaşık on yıldan beri Avrupa tarihi mezarlıklarını bir çatı altında toplayan “ Association of Significant Cemeteries of Europe “ ASCE ‘ye Kuşadası Adalızade mezarlığını üye yaparak akreditasyon almaktır. Bu yolla başta AB, Amerika ve dünyanın diğer ülkelerinden gelen “ Mezarlık Kültür Turları Turistleri “ni ağırlayarak, dünyada benzeri olmayan “ Türk Defin Kültürünü ve Türk Mezar Taşlarını “ dünyaya tanıtmaktır. Gizli bir hazine olan mezar taşlarını hem hak ettikleri şekilde korumak, hem de kentimize, rehberlerimize ve ülkemize yeni potansiyel gelir kaynakları açmaktır.
Önemli not : Projenin 1. ve 2. Etapları tamamlanmış, 3 etabın ise başlamamış olup, başvurusu belediye tarafından yürütülecektir.